Iedereen die daaraan behoefte heeft kan bij notariële akte, in zijn eentje of met stichtingmeerdere personen, een stichting oprichten en daarmee een rechtspersoon in het leven roepen die zelfstandig aan het rechtsverkeer deelneemt. De voordelen van een stichting zijn: een stichting heeft géén leden, waardoor de invloed van buitenaf beperkt blijft en er geldt geen minimale kapitaaleis. Het doel van een stichting hoeft niet persé van liefdadige of sociale aard te zijn. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat de stichting de juiste vorm zou zijn voor een zuiver op winst gerichte onderneming. De wet bepaalt namelijk dat het doel van de stichting niet mag zijn: het doen van uitkeringen aan de oprichters of bestuurders. Ook aan andere personen mag een stichting geen uitkeringen doen, tenzij deze een ideële of sociale strekking hebben. De zin van dit verbod is duidelijk: de wet wil voorkomen dat iemand onder het mom van een stichting geld inzamelt en het – op grond van de statuten – in eigen zak steekt.

Oprichting

In de oprichtingsakte staan de statuten van de stichting.  Daartoe horen in ieder geval de naam (waarin het woord ‘stichting’ moet voorkomen), de vestigingsplaats, het doel, de benoemingsprocedure van bestuurders en de bestemming van het financieel overschot bij ontbinding van de stichting. De notariële akte waarmee een stichting wordt opgericht mag ook een testament zijn. In dat geval kan de stichting pas ontstaan als het testament in werking treedt, dus na het overlijden van degene die het testament heeft gemaakt. Het bestaan van de stichting en de NAW-gegevens van de bestuursleden moeten worden gepubliceerd in het handelsregister.

Niet alleen de oprichting, maar ook een wijziging van de statuten moeten bij notariële akte gebeuren en in het handelsregister worden gepubliceerd.

Fiscale voordelen

Voor stichtingen met ‘goede doelen’, die door de fiscus zijn aangemerkt als een ‘algemeen nut beogende instelling’ (ANBI) zijn giften (gedeeltelijk) aftrekbaar voor de inkomstenbelasting en zijn schenkingen of erfenissen vrij van schenkingsrecht of erfbelasting.